Tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một tấm gương vô cùng trong sáng và cao thượng, tượng trưng cho tinh hoa văn hóa Việt <st1:country-region w:st="on" style="font-size: inherit;">Nam</st1:country-region>. Người không chỉ là một nhà tư tưởng lỗi lạc về văn hóa, sáng tạo ra một nền văn hóa mới, văn hóa cách mạng Việt Nam, kiến tạo ra một thời đại mới trong lịch sử phát triển của nền văn hóa dân tộc, mà chính bản thân Người, cuộc sống của Người, những việc làm bình thường hàng ngày của Người là hiện thân của nền văn hóa Việt Nam, là mẫu mực của con người Việt Nam. Người đã để lại cho chúng ta một tấm lòng nhân hậu, một tình cảm chan chứa yêu thương vì nước, vì dân, vì Đảng; một trí tuệ anh minh, mẫn tiệp; một tầm nhìn xa rộng, sâu sắc.
Phong cách làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh có thể khái quát thành 07 nội dung cơ bản sau:
Một là, phong cách quần chúng
Điểm nổi bật nhất trong phong cách làm việc của Chủ tịch Hồ Chí Minh là tính quần chúng sâu sắc, sự tin yêu và tôn trọng quần chúng, vừa lãnh đạo vừa phát huy quyền làm chủ của quần chúng, vừa giáo dục, giác ngộ vừa không ngừng học hỏi quần chúng. Người thường xuyên phê phán tệ quan liêu, xa rời quần chúng, những thói mệnh lệnh, cửa quyền đối với quần chúng; cưỡng bức, ức hiếp quần chúng nhân dân của không ít cán bộ, đảng viên, bên cạnh đó không lắng nghe ý kiến đóng góp, những kiến nghị của quần chúng. Bác thường nhắc nhở mọi người: Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta. Làm cho dân kính, dân yêu, dân tin, dân phục là vấn đề thuộc về lòng người. Uy quyền chỉ có thể làm người ta sợ, chứ không thể dành được sự tin yêu, kính phục của người khác... Việc gì có lợi cho dân, ta phải hết sức làm. Việc gì có hại cho dân, ta phải hết sức tránh.
Tác phong quần chúng của Bác còn thể hiện ở sự giản dị như chính bản thân cuộc sống của Người. Đối với Bác, mọi nghi thức hình như đều trở nên thừa. Bác đến với quần chúng nhân dân như đến với người thân, ruột thịt. Sinh thời Bác kịch liệt phê phán chủ nghĩa cá nhân, cho đó là một thứ “vi trùng” phá hoại cơ thể người cán bộ, đảng viên làm cho họ không thể làm việc gì có lợi cho sự nghiệp cách mạng, dù người đó tài giỏi đến mấy.
Hai là, phong cách tập thể dân chủ
Phong cách tập thể dân chủ của Người cũng là một nội dung quan trọng tạo nên phong cách Hồ Chí Minh. Bác yêu cầu cán bộ, đảng viên phải xây dựng một tác phong tập thể dân chủ trong công tác, trong lãnh đạo. Gắn bó với tập thể, tôn trọng tập thể, phát huy sức mạnh của tập thể sẽ tránh được nhiều khuyết điểm, sai lầm. Phong cách tập thể dân chủ đòi hỏi phải biết lắng nghe quần chúng, biết khơi gợi cho cấp dưới nói lên ý kiến của mình.
Ba là, phong cách làm việc khoa học
Theo Người: Gặp mỗi vấn đề phải suy tính kỹ lưỡng, chớ hấp tấp, chớ làm bừa, chớ làm liều, chớ gặp sao làm vậy. Muốn quyết định đúng mọi vấn đề, trước hết phải: Điều tra nghiên cứu rõ ràng. Có nắm chắc tình hình thì đề ra chính sách mới đúng. Và mỗi khi làm xong một công việc, dù thành công hay thất bại, phải biết tổng kết rút kinh nghiệm để làm “khuôn phép” cho những công việc khác, coi đó là chìa khoá phát triển công việc và để giúp cho cán bộ tiến tới.
Để tổ chức thực hiện các nhiệm vụ công tác, Bác dạy phải biết lựa chọn cán bộ và sử dụng cán bộ. Bác căn dặn phải chí công vô tư trong tuyển chọn, xem xét cán bộ, bố trí cán bộ. Bác phê phán gay gắt những bệnh ưa nịnh hót, ghét những người chính trực…
Tác phong khoa học đòi hỏi trong khi làm việc, trong khi lãnh đạo phải có kế hoạch rõ ràng, từ kế hoạch dài đến kế hoạch ngắn, làm việc có chương trình như Bác thường làm. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở chúng ta phải biết quý trọng thời gian, làm việc phải đúng giờ, có điều tra nghiên cứu, nắm chắc tình hình mới đi đến quyết định, đã làm thì phải làm một cách kiên quyết, khẩn trương, làm đến nơi đến chốn. Bác phê phán bệnh “hữu danh vô thực”, làm cho có chuyện, làm ít nói nhiều…
Bốn là, phong cách làm việc thiết thực cụ thể
Chủ tịch Hồ Chí Minh nghiêm khắc lên án bệnh “hữu danh vô thực”, bệnh hình thức, khi ra chỉ thị, nghị quyết thì không gắn với điều kiện thực tế, không gắn với quần chúng và cơ sở. Trong chỉ đạo thực hiện thì không có kế hoạch cụ thể, biện pháp cụ thể, không kiểm tra, kiểm soát, không tổng kết rút kinh nghiệm.
Năm là, phong cách nêu gương
Người còn đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải làm kiểu mẫu trong công tác và lối sống, trong mọi lúc, mọi nơi, nói phải đi đôi với làm để quần chúng noi theo. Thực tế cho thấy, nếu một cán bộ, đảng viên “nói một đằng, làm một nẻo” thì trước con mắt của nhân dân, họ không còn là chiến sỹ tiên phong nữa, họ tuyên truyền chẳng ai nghe nữa. Và thực chất, họ đã tự tước mất vai trò của người lãnh đạo.
Bác Hồ rất coi trọng việc xây dựng làng, xã, huyện, tỉnh kiểu mẫu, những “người tốt, việc tốt”. Từ những nhân tố mới làm gương mẩu nhân rộng ra, dấy lên phong trào thi đua học tập làm theo, tạo nên khí thế cách mạng hào hùng trong lao động sản xuất, chiến đấu, công tác… rộng khắp trong cả nước.
Sáu là, phong cách giản dị
Bác yêu cầu mọi cán bộ, đảng viên phải thường xuyên rèn luyện để có một tác phong sinh hoạt giản dị, lành mạnh, trong sạch. Bác dạy cán bộ, đảng viên phải hướng những ham muốn đó vào việc phấn đấu thực hiện những mục tiêu, lý tưởng của người cách mạng. Theo Bác, mỗi người phải biết tự kiềm chế, không để cho những ham muốn thấp hèn trở thành thói quen trong cuộc sống, trong sinh hoạt hàng ngày.
Giản dị, lành mạnh, trong sạch thể hiện trong nếp sống, trong các mặt sinh hoạt như ăn, mặc, ở… trong giao tiếp hàng ngày của Bác không chỉ được người dân Việt Nam biết rất rõ mà bạn bè khắp nơi trên thế giới khi được tiếp xúc với Bác hoặc đến thăm nơi ở, nơi làm việc đều nhận thấy sự giản dị này.
Bảy là, phong cách nói đi đôi với làm
“Nói” ở đây không phải chỉ là những lời nói phát ra từ miệng một ai đó, mà gồm cả văn bản họ viết ra. Chủ thể “nói” cũng không phải chỉ có cá nhân mà còn là tập thể. Lời nói và việc làm của đảng viên rất quan hệ đến sự nghiệp cách mạng, vì nó ảnh hưởng đến quần chúng. Do đó Người yêu cầu: Mỗi tư tưởng, mỗi câu nói, mỗi chữ viết, phải tỏ rõ cái tư tưởng và lòng ao ước của quần chúng. Đồng thời Người căn dặn: Chúng ta phải ghi tạc vào đầu cái chân lý này: dân rất tốt. Lúc họ đã hiểu thì việc gì khó khăn mấy họ cũng làm được, hy sinh mấy họ cũng không sợ. Nhưng trước hết cần phải chịu khó tìm đủ cách giải thích cho họ hiểu rằng: những việc đó là vì lợi ích của họ mà phải làm. Như vậy, việc nói, viết của cán bộ, đảng viên và của các tổ chức phải phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng, lợi ích của quần chúng nhân dân, đúng với thực tế khách quan, phải ngắn gọn, rõ ràng, rõ mục đích.
Ngày nay trong xã hội ta, căn bệnh nói không đi đôi với làm còn khá phổ biến ở nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều địa phương, cơ sở và ở một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.… Chính những người đó đã làm ảnh hưởng đến lòng tin của nhân dân đối với Đảng, gây lòng hoài nghi đối với xã hội. Thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” là một dịp để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta khắc phục căn bệnh nói không đi đôi với làm. Muốn vậy mỗi cán bộ, đảng viên khi nói phải nghĩ đến làm, có làm được thì mới nói, làm rồi mới nói, làm nhiều nói ít, thậm chí làm hết mình, làm tận tụy mà không nói, không phô trương hình thức./.
Ban biên tập