Cơ sở tâm lí của nhiệm vụ phát triển tình cảm cảm xúc của trẻ mầm
non khi cho trẻ làm quen với truyện cổ tích.
- Truyện cổ tích và sự thoả mãn một số nhu cầu của trẻ, vai trò của
chúng trong việc hình thành phẩm chất nhân cách.
Quá trình cho trẻ làm quen với truyện cổ tích có những đặc điểm riêng
của mình. Ở đây, chúng tôi không chú trọng hình thành ở trẻ kiến thức, kĩ
năng, kĩ xảo mà tập trung vào nhiệm vụ phát triển nhân cách và năng lực
sáng tạo cho trẻ.
Giao tiếp là yếu tố quan trọng. Giao tiếp được xem như là cơ chế tâm lí
- xã hội đặc biệt mà nhờ nó chúng ta có thể tác động đến thế giới nội tâm,
đến tâm lí và nhận thức của con người.
Có rất nhiều luận điểm về giao tiếp và chúng tôi chọn luận điểm: Giao
tiếp là sự tác động qua lại giữa các chủ thể.
Tâm lí giao tiếp - đây là trạng thái tâm lí chung tạo ra sự thông hiểu lẫn
nhau trong quá trình cùng hoạt động, gắn liền với hứng thú, sự tin tưởng lẫn
nhau. Cơ chế bên trong của giao tiếp đó là cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ, tư
duy.
Trong tình cảm, cảm xúc chứa đựng hiện tượng tâm lí "lây lan". Sự lây
lan thể hiện đặc tính không chủ định của cá thể qua việc chuyển tải trạng thái
tâm lí tình cảm và niềm đam mê sang cho người khác.
Cơ chế thứ hai của quá trình giao tiếp đó là sự hỗ trợ lẫn nhau về tư
duy, ý nghĩ. Chúng được xác định bằng sự hợp lực của cả hai bên trong cùng
một hoạt động nhằm giải quyết một vấn đề nào đó thuộc về trí tuệ. Cơ chế hỗ
trợ ở khía cạnh trí tuệ này được tạo nên bởi những điểm chung trong hoạt
động trí tuệ của các chủ thể.
Điều kiện bên trong làm nảy sinh giao tiếp giữa mọi người với nhau đó
là sự tôn trọng, quý mến nhau một cách chân thật. Biểu hiện bên ngoài của
giao tiếp đó là hành vi tác động qua lại của các chủ thể.
Như vậy, sự phong phú đa dạng cảm xúc về mọi khía cạnh trong cuộc
sống của trẻ có thể được xem là cơ sở tâm sinh lí của sự phát triển toàn diện.
Vì vậy giáo viên cần phải tạo điều kiện để kích thích sự phát triển lĩnh vực tình
cảm, cảm xúc của trẻ mầm nọn.
Điều đáng tiếc là trong thực tế, sự phát triển trí tuệ đang được đặc biệt
quan tâm. Các bậc cha mẹ bắt đầu dạy trẻ từ rất sớm, cung cấp cho trẻ kiến
thức mà theo họ là rất bổ ích, chuẩn bị cho trẻ bước vào cuộc sống của người
lớn và trường mầm non rất chú trọng thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị đến trường
dù đây không phải là chức năng chủ yếu của mình. Tuy nhiên, đối với trẻ lứa
tuổi mầm non, điều quan trọng hơn cả là phát triển thế giới nội tâm, khả năng
sáng tạo, nuôi dưỡng tình cảm và cảm xúc. Bên cạnh đổ, cảm xúc giữ vai trò
điều khiển hoạt động của trẻ. Trí tuệ còn ở mức phát triển thấp vì vậy, trẻ
chưa đủ khả năng để học mà chỉ chơi. Trẻ chơi với những gì thúc đẩy ở bên
trong.
Thế giới cổ tích tạo ra những cơ hội tuyệt vời cho những trò chơi như
vậy. Bản thân yếu tố sáng tạo trong truyện cổ tích, bố cục của nó, cuộc đấu
tranh giữa cái thiện và cái ác, hình ảnh nhân vật tưởng tượng với những
phẩm chất đạo đức cụ thể, ngôn ngữ biểu cảm, mối quan hệ nhân quả phù
hợp với hiểu biết của trẻ, tính năng động của các sự kiện. Tất cả những điều
nà y làm cho truyện cổ tích trở nên đặc biệt hứng thú và hấp dẫn với trẻ.
Truyện cổ tích, ở mức độ cụ thể, có thể thoả mãn ba nhu cấu tự nhiên
của trẻ: